Babban daraktan cibiyar kula da tsofaffin jama’a ta kasa (NSCC), Emem Omokaro, ta ce yanzu mutane sun fi tsawon rayuwa a Afirka fiye da shekaru 20 da suka gabata, tana mai cewa tsawon rayuwa ya karu da shekaru 11.
Ms Omokaro ta bayyana hakan ne a wata hira da aka yi da ita a wurin taro na 61 na Hukumar Ci gaban Jama’a ta Majalisar Dinkin Duniya (CSocD61) a birnin New York. CSocD61 ita ce ƙungiyar tuntuba don ginshiƙin ci gaban zamantakewa na ci gaban duniya.
Ms Omakaro, wacce ta wakilci Najeriya, ta gabatar da ‘jawabin binciken da kungiyar ta gabatar a madadin kasashen Afrika 54. Ta ce tsawon rayuwa a Afirka ya karu daga shekaru 51.7 a 1990 zuwa 1995 zuwa shekaru 62.4 a 2015 zuwa 2020, wanda ya yi daidai da samun shekaru 10.7 musamman ga tsofaffi.
A cewarta, a matsakaita, mutane masu shekaru 60 a na iya tsammanin za su kara shekaru 17. “Al’ummar Afirka masu shekaru 65 ko sama da haka sun karu daga kimanin miliyan takwas (kashi 3.5) a shekarar 1950 zuwa kusan miliyan 50.3 (kashi hudu) a shekarar 2017.
An kiyasta wannan adadi ya ninka fiye da sau uku zuwa miliyan 173.6 nan da shekarar 2050,” in ji ta. Madam Omokaro ta bayyana cewa, makasudin bitar tantancewar shi ne don ganin ci gaban da kasashen Afirka ke samu wajen aiwatar da MIPAA da kuma tattauna hanyoyin kara kaimi.
MIPAA, wadda aka samar a cikin 2002, tana ba da cikakken tsarin aiki don magance matsalar tsufa a ƙarni na 21 da kuma gina al’umma ga kowane zamani. Tana mai da hankali kan fannoni uku masu fifiko: tsofaffi da ci gaba, haɓaka lafiya da walwala zuwa tsufa da tabbatar da iyawa da muhallin tallafi.
Wakiliyar ta Najeriya ta ce binciken ya nuna kididdigar tsofaffi na da matukar muhimmanci a Afirka kuma ba za a yi watsi da su ba saboda suna da saurin cigaba fiye da kashi 0.9 cikin 100 fiye da sauran jama’a.
“Muna da tsofaffi miliyan 110 a Afirka. Kuma gudun da tsarin girma yake ba iri ɗaya ba ne ga da sauran yankuna. Yankunan arewa da na kudu suna girma cikin sauri. Sannan kuma na tsakiya da na Yamma, matsakaita zuwa sababbi,” in ji Ms Omokaro.
Ta kara da cewa, “Duk da haka, yawan jama’a yana karuwa kuma ana sa ran zai tashi daga kashi 6.6 a shekarar 1992 zuwa kashi 8.3 bisa dari. Wannan yana da girma sosai. Muna ba da shawarar nahiyar Afirka ta zama nahiyar matasa, wanda gaskiya ne. Cikakken adadin tsofaffi yana karuwa, kuma hakan kalubale. “
