Wa’adin ECOWAS: AANI ta yi kira da taka tsan-tsan kan daukar matakin soji a Nijar

Kungiyar tsofaffin dalibai ta kasa (AANI) ta yi kira da a yi taka-tsan-tsan tare da ba da shawarwari game da daukar matakin soji a Jamhuriyar Nijar biyo bayan karewar wa’adin kungiyar ECOWAS a ranar Lahadi.

Sakataren yada labarai na kasa na AANI, Brig.-Gen. Sani Usman, a wata sanarwa da ya fitar a ranar Lahadi a Abuja, ya ce kungiyar ta yi kakkausar suka ga yadda sojoji suka kwace iko a Nijar.

Usman ya ce AANI ya kuma goyi bayan kokarin ECOWAS na maido da dimokaradiyya a kasar da ke yammacin Afirka.

Sai dai ya bukaci kungiyar ECOWAS da ta yi la’akari da irin tasirin da ayyukanta ke haifarwa ga al’ummar Nijar da ma sauran kasashen yammacin Afirka.

Ya ce magance tushen rikicin siyasa a Nijar da kuma karfafa hukumomin dimokaradiyya a kasar yana da matukar muhimmanci wajen samar da zaman lafiya da kwanciyar hankali a yankin.

“Don haka AANI ya bukaci a yi taka-tsan-tsan a kan daukar matakin soja cikin gaggawa.

“Maimakon zabin da ba na soji ba kamar matsin lamba na diflomasiyya da takunkumin tattalin arziki ya kamata a yi amfani da su wajen sasantawa cikin lumana da kuma gaggauta dawo da mulkin dimokradiyya a Jamhuriyar Nijar,” in ji shi.

A cewarsa, matakin soji da kungiyar ECOWAS ke dauka na iya jefa al’amura a halin yanzu zuwa matsalar jin kai da kuma kara ta’azzara kalubalen tsaro a yankin yammacin Afirka.

Usman ya ce zabin soji na iya kara ruruta wutar rikici a yankin tafkin Chadi da sauran sassan Afirka ta Yamma, tare da janyo hankalin sauran kungiyoyi masu dauke da makamai da masu ruwa da tsaki a waje da su yi amfani da su.

“Wannan zai kara tsananta kalubalen tsaro da haifar da yanayi mai sarkakiya da hadari.

“Saboda haka, yana da mahimmanci a ba da fifiko kan hanyoyin lumana da diflomasiyya ga rikicin siyasa,” in ji shi.

Kakakin AANI ya bukaci kungiyar ECOWAS da ta kara kaimi a fannin diflomasiyya domin shawo kan shugabannin sojoji a Nijar su yi murabus daga mulki tare da baiwa gwamnatin dimokuradiyya damar kwato wa al’ummar kasar.

A cewarsa, ta hanyar kaucewa shiga tsakani na soji, da kungiyar ECOWAS ta nuna aniyar warware rikicin cikin lumana da kwanciyar hankali a yankin.

Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya ya bayar da rahoton cewa, a ranar 30 ga watan Yuli, kungiyar ECOWAS ta sanar da wa’adin mako guda ga masu yunkurin juyin mulki a Nijar su mika mulki ga zababbiyar gwamnati.

An yanke wannan shawarar ne biyo bayan wani zama na musamman da kasashen kungiyar ECOWAS suka yi, karkashin jagorancin shugabanta Bola Tinubu, a Abuja.

A wancan taro an cimma matsaya kan kakabawa Nijar takunkumi da dama kan juyin mulkin da sojoji suka yi.

Da yake karanta sanarwar, shugaban hukumar ta ECOWAS, Omar Touray, ya ce hukumar ta tabbatar da amincewa da Mohamed Bazoum a matsayin halastaccen shugaban kasar Nijar kuma ayyukansa na hukuma ko na jami’an da aka ba shi kadai za a amince da su.

Hukumar ta kuma yi Allah wadai da tsare Bazoum, inda ta yi kira da a gaggauta sakin shi tare da maido da shi bakin aikinsa.

Kungiyar ta ECOWAS ta ce idan har ba a biya bukatar a cikin mako guda ba, za a dauki dukkan matakan da suka dace na maido da tsarin mulkin Jamhuriyar Nijar, gami da amfani da karfi.

Touray ya ce a halin da ake ciki, kungiyar ECOWAS ta kuduri aniyar rufe dukkan iyakokin kasa da ta sama tsakanin kasashen kungiyar da Nijar.

Haka kuma ta kuduri aniyar kafa dokar hana zirga-zirgar jiragen sama na ECOWAS da ke zuwa da kuma daga Nijar.

Sauran kudurori sun hada da “dakatar da duk wata huldar kasuwanci da hada-hadar kudi tsakanin kasashen kungiyar ECOWAS da Nijar”.

Za a daskare duk ma’amalar sabis gami da ma’amalar makamashi da ma’amala da duk cibiyoyin kuɗi.

Bugu da kari, za a sanya dokar hana zirga-zirga da kuma dakile kadarorin jami’an sojin da ke da hannu a juyin mulkin.

Haka takunkumin ya shafi iyalan jami’an soji da farar hula da suka amince su shiga duk wata cibiya ko gwamnati da jami’an soji suka kafa.

NAN ta kuma ruwaito cewa, a ranar 3 ga watan Agusta, manyan hafsoshin tsaro na kungiyar ECOWAS sun gana a Abuja kan halin da ake ciki a Nijar.

Taron ya samu halartar kasashe goma da suka hada da Najeriya da Saliyo da Togo da Laberiya da Ghana da Gambia da Cote D’Ivoire da Cape Verde da Benin da kuma Senegal.

Wadanda ba su halarci taron sun hada da Mali da Nijar da Guinea da Guinea Bissau da kuma Burkina Faso.

Babban hafsan tsaron Najeriya, Maj.-Gen. Christopher Musa, shine ya karbi bakuncin taron.

NMAN ta kuma ruwaito cewa, a ranar Larabar da ta gabata ne, shugaban kungiyar ECOWAS, shugaba Tinubu, ya aike da wata tawaga zuwa jamhuriyar Nijar tare da wanzar da zaman lafiya a kasar cikin gaggawa.

Bayan sun samu ganawa da shugaba Tinubu a fadar gwamnati da ke Abuja, tawagar karkashin jagorancin tsohon shugaban kasa, Janar Abdulsalami Abubakar sun tafi Yamai ranar Alhamis.

Sarkin Musulmi, Alhaji Muhammad Sa’ad Abubakar III, da Shugaban Hukumar ECOWAS, H.E. Omar Alieu Touray, na cikin tawagar tare da tsohon shugaban kasar Najeriya.

Shugaban ya kuma aike da wata kungiya ta daban karkashin jagorancin Ambasada Babagana Kingibe domin tattaunawa da shugabannin kasashen Libya da Aljeriya kan matsalar Nijar.

Shugaba Tinubu ya yi wa tawagogin biyu bayani, ya kuma bukace su da su hada kai da dukkan bangarorin domin tabbatar da samun nasarar warware al’amuran kasar ta Nijar cikin nasara da lumana, domin samun ci gaban zaman lafiya da ci gaban Afirka, maimakon daukar matakan da suka dace na siyasa da sauran kasashe.