‘Yan takarar shugaban kasa da ke kan gaba sun kara zage damtse wajen kame kuri’u sama da miliyan 5.9 a jihar Kano, inji rahoton Daily Trust.
Kuri’un da jihar ta samu a zabukan biyar da suka gabata, sun fi mayar da hankali ne ga shugaban kasa Muhammadu Buhari, wanda ya samu karbuwa a wajen masu kada kuri’a ba tare da misaltuwa ba, amma da rashin zuwansa a katin zabe a karon farko tun shekara ta 2003, manyan ‘yan takarar shugaban kasa na jam’iyyun adawa. a yanzu haka ana zage-zage tare da lalubo hanyoyin da za a bi don samun rinjaye, ko kuma samun kaso mai kyau na ‘Kuri’un Buhari’ da ake da su yanzu.
Sai dai yayin da ake da masu kada kuri’a miliyan 5.9 a jihar, yawan masu kada kuri’a a zabukan da suka gabata bai kai kashi 50 cikin 100 ba, in ban da zaben shugaban kasa na 2011, bisa ga bayanan da ake da su.
Don haka, bayan fatan samun nasarar jihar, Asiwaju Bola Ahmed Tinubu na jam’iyyar APC mai mulki, Atiku Abubakar na jam’iyyar PDP, Rabi’u Musa Kwankwaso na jam’iyyar New Nigeria People’s Party (NNPP) da Peter Obi. na Jam’iyyar Labour (LP), da sauransu, za su yi fatan fitowar masu jefa kuri’a ta inganta sosai da kuma fifita su.
Tinubu, masu lura da al’amura sun ce, ya yi amanna cewa masu kada kuri’a na Kano na yin la’akari da kusancinsa da masu rike da madafun iko, ciki har da Gwamna Abdullahi Umar Ganduje yayin da kuma ke fatan Buhari ya yi amfani da damar da ya samu don samun tagomashi.
Duk da wadannan, Tinubu bai dauki jihar da wasa ba domin ya rika yawan zuwa tun kafin ya fito takarar shugaban kasa wanda ya ga ya gudanar da taron shekara-shekara na 2021 a cikin jihar kasuwanci, tashi daga wurin da ya saba yi a Legas ko Abuja.
A baya-bayan nan dai, taron da ya yi na shugaban kasa a jihar shi ne abin da ya fi daukar hankali a kwanakin baya, saboda dimbin magoya bayansa; fito na fito da masu yakin neman zabensa suka ce ba a taba yin irinsa ba a jihar.
A ziyarar da ya kai jihar a baya-bayan nan da kuma na baya, Tinubu ya gana da masu ruwa da tsaki, musamman malaman addini, wadanda ya yi fatan za su zaburar da al’ummar yankin domin su mara wa kudurinsa na tsayawa takara a zabe mai zuwa.
Hakazalika, dan takarar mataimakin shugaban kasa na Tinubu, Kashim Shettima, ya kuma ziyarci Kano domin ganawa da masu ruwa da tsaki, ciki har da ziyarar sarakunan hudu a wajen birnin Kano, bayan da Tinubu ya kai ziyarar ban girma ga Sarkin Kano, Aminu Ado Bayero.
Gwamna Ganduje, wanda a halin yanzu yake samun shugabancin jam’iyyar ba tare da kalubalantar jam’iyyar ba a jihar, bayan ficewar kungiyar G-7, bai ja da baya ba wajen tura duk wata kadara da zai iya kaiwa ga burin shugaban kasa na Tinubu.
Gwamnan yana samun goyon bayan ministoci biyu masu ci, Sanatocin APC biyu, ‘yan majalisar wakilai sama da 15, da shugabannin kananan hukumomi 44 da dai sauransu.
A don haka Tinubu yana fatan a maimaita irin kyakkyawar niyya da jam’iyyar ta samu a jihar tun a shekarar 2015, inda Kano ta bai wa dan takarar shugaban kasa na jam’iyyar APC a lokacin, Buhari kuri’u miliyan 1.9, wanda ya samu kusan kashi 12.5 cikin 100 na kuri’u miliyan 15.4. APC ta samu a zaben.
Duk da cewa alkaluman sun ragu a 2019, har yanzu jam’iyyar ta lashe jihar da gagarumin rinjaye a kan babbar jam’iyyar adawa ta PDP.
Sai dai kuma tun bayan sauya shekar tsohon gwamna Kwankwaso daga PDP zuwa NNPP, da kuma fitowar sa a matsayin dan takarar shugaban kasa na jam’iyyar, ana kara takun-saka a kan ko wace jam’iyya za ta yi fice a Kano.
Da yake jawabi a ranar Larabar da ta gabata, Ganduje ya shaida wa magoya bayan jam’iyyar a jihar cewa Kano za ta sake maimaita abin da ya faru a zaben shugaban kasa na 1993 inda ta goyi bayan dan takarar Kudu (Marigayi MKO Abiola) tare da kin amincewa da wani dan jihar (Marigayi Bashir Tofa), dangane da batun. jefa kuri’a ga Tinubu akan Kwankwaso.
Atiku a matsayin Shekarau, da sauransu
Atiku ya gane da sarkakiyar siyasar Kano tun da wuri, a lokacin da ya dauki nauyin rashin gamsuwar da wani tsohon gwamnan jihar, Malam Ibrahim Shekarau ya yi, don ganin ya dawo da shi jam’iyyar PDP, wadda a yanzu ba ta da wani jigo mai karfi tun bayan ficewar Kwankwaso da shi. Kwankwasiyya Movement.
Wannan matakin dai ya kawo cikas ga jam’iyyar NNPP da jam’iyyar APC mai mulki, amma duk sun ci gaba da aiwatar da sabbin dabaru.
Tsohon mataimakin shugaban kasar, wanda kuma ke jin dadinsa a Kano, yana fatan wadanda aka dauka kwanan nan na jam’iyyarsa (Shekarau) za su taimaka masa wajen inganta kuri’unsa 391,593 a 2019.
Amma bai bar komai ba, kamar yadda ziyarar kwanaki uku da ya kai Kano a karshen watan Agusta, lokacin da ya tarbi Shekarau ya dawo jam’iyyar tare da gudanar da tarukan tuntubar masu ruwa da tsaki da dama. Wadannan, masharhanta na ganin, sun cusa rai a cikin fatansa na kama kuri’un Kano a zaben.
Kwankwaso ya samu goyon baya
A wajen Kwankwaso, duk da cewa magoya bayansa suna kallonsa a matsayin dan siyasa mafi tasiri a Kano, babu wani abu da ke nuna bukatar daukar jihar da muhimmanci kamar sakamakon zaben shugaban kasa na 2011, wanda Shekarau, wanda a lokacin yana gwamna ne kawai ya samu nasara. Kuri’u 526,310, yayin da Buhari 1,624,543 (a lokacin jam’iyyar CPC), sai kuma shugaba Goodluck Jonathan ya samu 440,666 a sakamakon da ya fito daga jihar.
Yayin da shi ma bai gudanar da gangamin yakin neman zabensa a jihar ba, ziyarar da ya kai a baya-bayan nan duk sun yi kaurin suna wajen yakin neman zabe. Tun daga kaddamar da sakatariyar jam’iyyar zuwa wasu tarurrukan tuntuba da rangadin kananan hukumomi da dama, jagoran tafiyar Kwankwasiyya ya sa kafarsa a kasa.
Hakazalika, magoya bayansa da ’yan takarar jam’iyyarsa sun gudanar da taruka a fadin jihar, da kuma dimbin fitowar matasa da mata wadanda suka sanya jar hula da tambarin hijabi.
Wani abin sha’awa, rugujewar sabuwar rijistar masu kada kuri’a da INEC ta yi, ya nuna cewa Kano tana da kashi 44.4% na mata masu kada kuri’a da dimbin matasa, kungiyar da ke zama tushen goyon bayansa.
Masu sharhi kan al’amuran siyasa na ganin jam’iyyar NNPP ta fi karfin samun damar lashe Kano saboda jam’iyyar da shugabanta na jan hankalin matasa.
Wani dan jam’iyyar da ya nemi a sakaya sunansa, ya ce dukkan ‘ya’yan jam’iyyar da ke aiki, sun dora wa kansu haraji domin samar da kudaden da jam’iyyar za ta bukata a duk lokacin yakin neman zabe.
Haka kuma a kwanakin baya wasu manyan jiga-jigan jam’iyyar APC sun koma cikin jam’iyyar da suka hada da tsohon mai taimaka wa shugaba Buhari a majalisa, Honorabul Kawu Sumaila, tsohon kakakin majalisar dokokin jihar Alhassan Rurum, da tsohon dan majalisar tarayya Abdulmumin Jibrin. Kofa, dukkansu sun fito ne daga shiyyar Sanatan Kano ta Kudu, inda aka yi imanin cewa jam’iyyar ba ta da goyon baya.
Duk wanda ya ki yi na zai yi nadama –Kwankwaso
Da alamu dai bai dauki al’amura da wasa ba, Kwankwaso ya ce, “Na yi wani taro ba da dadewa ba, wanda ya kasance daya daga cikin gangamin da ya fi dacewa. Ina da daya a Wudil, gundumar majalisar dattawa ta kudu. Ina da daya a Bichi, gundumar majalisar dattawa ta arewa. Na bude ofishina a Kano ta Tsakiya kuma daya daga cikin mafi kyawun tarurruka domin, ba za ka iya kwatanta shi da na wasu ’yan takarar da suka taru da suka zo Kano daga jihohi makwabta da sauransu.
“Yanzu, ka ga, ba na son yin magana game da mutumin. Ban sani ba ko ya fada ko a’a. Amma gaskiyar magana ita ce, duk wanda ya yi wa NNPP ko Kwankwaso aiki a 2023, wata rana zai yi nadama, ya yi kuskure.
“Duk wanda ya san ni, wanda ya san magabata na, ya yi imanin cewa, idan na ci zaben shugaban kasa, Kano za ta sami fa’ida mai yawa, tabbas Arewacin Najeriya za ta ci moriyarta, kuma kasar za ta amfana.
“Don haka ina mamakin idan ka je ka ce in yi taro. Muzaharar, na yi taruka da yawa a Kano. A watannin baya-bayan nan, Janairu da Disamba a Kano, a dukkan kananan hukumomin uku na majalisar dattawa. To mene ne matsalar gudanar da taro a Kano?
Obi sau biyu ya zo Kano
A bangaren jam’iyyar Labour, dan takararta na shugaban kasa, Peter Obi, ya ziyarci Kano sau biyu, kuma a lokuta biyun ya gana da sarakunan gargajiya, matakin da masu sharhi kan al’amuran siyasa ke ganin zai iya kara masa karbuwa a jihar.
Sai dai a halin yanzu, karfin dan takarar, a cewar masu lura da al’amura, ya ta’allaka ne kawai a yankin Sabongari na jihar, inda ‘yan asalin jihar ke zaune.
Dalilin da yasa suke sha’awar Kano – Farfesa Fage
Da yake tsokaci a baya-bayan nan kan yadda ake ganin kamar Kano ta samu daga manyan ‘yan takarar shugaban kasa, Farfesa Kamilu Sani Fage na Jami’ar Bayero Kano (BUK), ya ce Kano ta kasance jiha ce mai dabara ga duk wanda ya tsaya takarar shugaban kasa saboda yawan al’umma da kuma fitowar masu kada kuri’a. zabukan da suka gabata.
“Abu daya da zai yi tasiri a kan jam’iyyar APC shi ne cewa ita ce ke kan mulki kuma jama’a ba su ji dadin gudanar da ayyukanta gaba daya ba. Kuma ga kuri’un Buhari, mutane da yawa sun yi watsi da shi da jam’iyyar gaba daya, don haka ba za ta zama kuri’ar kungiyar ba kamar yadda ta kasance.
“Don haka, zai zama babbar cacar siyasa a yi tunanin cewa, saboda Kwankwaso zai yi wa PDP kuri’u a Arewa, su (APC) za su yi tafiya cikin sauki. Dole ne su yi aiki da shi, ”in ji Fage.
